ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္မ်ားေပၚထြန္းလာၿခင္း -အပိုင္း(၂)

Translate from Prof. P.C. Jain "Evolution of the Buddha Image Exotic Inidia "http://www.exoticindia.com/article/lordbuddha
***************************************************
ရုပ္ထုကိုးကြယ္မႈ႕ ေပၚေပါက္လာပံု

Indus and Harappan (3000 - 1500 BC) ေရွးေဟာင္းသုေတသန တူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းခြင္ မ်ားမွ မိန္းခေလးတစ္ဦးကခုန္ေနပံု၊ ဣတိၱ လိင္ ဘုရား၊ လူပုဂၢိဳလ္တို႕၏ တံဆိပ္ တံုးမ်ား၊ တိရိ စာၦန္ရုပ္ ထုမ်ား ႏွင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ရႊံ႕ရုပ္မ်ား မ်ားကို တူးေဖာ္ေတြ႕ရွိရၿပီး ၄င္း ရုပ္ထု မ်ားသည္ ဘာသာေရးႏွင့္ တိုက္ရိုက္သက္ဆိုင္ ၿခင္းမရွိ ဟုယူဆရေလသည္။ ထိုေၾကာင့္ ရုပ္ထုကိုးကြယ္ ၿခင္းမ်ား သည္ Vedic ေခတ္ဦး မတိုင္မွီက စတင္ေပၚေပါက္လာသည္ ဟုယူဆရေလသည္။ သို႕ေသာ္ လည္း ထိုရုပ္ထု ကိုးကြယ္မႈ႕မ်ားသည္ ဘာသာေရးသေဘာတရား ခံယူခ်က္၊ အဘိဓၶမာ မပါရွိပဲ လူတို႕သည္ ေနရာေဒသ၊ ပတ္၀န္းက်င္အေၿခအေန အလိုက္မိမိတို႕ ႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ မိမိတို႕ ယံုၾကည္ေသာ အရာမ်ားကို မွန္းဆ ကိုးကြယ္ၿခင္းသာၿဖစ္ခဲ့သည္။ ' Lokapala ', or 'Dikpalas', Nāga or Yaksha အစရွိေသာ မိမိတို႕ကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေနသည္ ဟုလူ သားတို႕ ယံုၾကည္ၾကေသာ နတ္ဘုရားရုပ္ထုမ်ားကို ကိုးကြယ္ၿခင္းသာ ၿဖစ္ခဲ့ေလသည္။

BC (၄)ရာစုမွ (၁)အတြင္း ေတြ႕ရွိခဲ့ရေသာ Yakshas and Nagas ရုပ္ထုမ်ားအရ ရုပ္ထုကိုးကြယ္ ၿခင္း သည္ မည္မွ် ေခတ္စား၍လာသည္ကို မွန္းဆ၍ရေလသည္။ ဗုဒၶႏွင့္ ဗုဒၶ၏ ၀ါဒ သည္ကား ရုပ္ ထု ကိုးကြယ္ၿခင္းကို အားေပးၿခင္းမၿပဳခဲ့ေပ။ သို႕ေသာ္လည္း ထိုေခတ္ကာလကတည္း က ဗုဒၶရုပ္ ပြား ေတာ္ ထုလုပ္ရန္အတြက္ လူအမ်ားက လိုလားခဲ့ၾကေလသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ ရုပ္ ထုမ်ားသည္ တကယ္မရွိေတာ့သည့္ အရာကို၊ရွိမရွိ မေသခ်ာခဲ့သည့္ အရာ စသည္တို႕ ကို လက္ ဆုပ္လက္ကိုင္ၿပႏိုင္ရန္ အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းၿဖစ္ေသာေၾကာင့္ၿဖစ္ေလသည္။ ထိုေၾကာင့္ ဗုဒၶကို သက္၀င္ ယံုၾကည္သူမ်ားအေနၿဖင့္လည္း ဗုဒၶ မရွိေတာ့ သည့္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဗုဒၶရုပ္ထု ထုလုပ္ ၿခင္း အားၿဖင့္ ဗုဒၶ၀ါဒ ၿပန္႕ပြားတည္ၿမဲေရးတြင္ တစ္နည္းတစ္လမ္း အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ႕ရွိသည္ ဟု ယူဆၿခင္း မွာ လည္း သဘာ၀က်ေလ၏။

စိတ္ကူးထဲမွ နာမ္ရုပ္ႏွင့္ အေကာင္အထည္ရွိေသာ ရုပ္ပြားေတာ္

အထက္တြင္တင္ၿပခဲ့သည္အတိုင္း ဗုဒၶ ရုပ္ပြားေတာ္ မ်ားသည္ စိတ္(နာမ္) ကိုအေၿခခံေသာ ကိုးကြယ္မႈ႕ မွ အေကာင္အထည္ရုပ္ထု ကို ကိုးကြယ္မႈ႕ အၿဖစ္ ေၿပာင္းလဲေပၚေပါက္လာ ၿခင္းၿဖစ္ သည္။ ေယဘူယ်အားၿဖင့္ ကိုးကြယ္မႈ႕ဆိုင္ရာ ရုပ္ထုမ်ားသည္ ပထမအဆင့္တြင္ စိတ္ကူး ပံုရိပ္ထဲတြင္ အရင္ၿဖစ္ေပၚၿပီး မွ ဒုတိယအဆင့္ တကယ့္ရုပ္ထု အၿဖစ္သို႕ ေပၚေပါက္ လာ ၿခင္းၿဖစ္သည္။ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္မ်ားသည္ ပထမအဆင့္မွ ဒုုတိယအဆင့္သို႕ကူးေၿပာင္းရန္ ႏွစ္ေပါင္းေၿမာက္မ်ားစြာ ၾကာၿမင့္ခဲ့ေလသည္။ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္သည္ BC (၁)ရာစုေရာက္မွ စတင္ေပၚေပါက္ခဲ့သၿဖင့္ ထိုသို႕ေၿပာင္းလည္းႏိုင္ရန္ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀၀ မွ ၆၀၀ အတြင္းၾကာ ၿမင့္ခဲ့သည္ ဟုဆိုႏိုင္ေလသည္။ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္မ်ားအၿခားကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈ႕မ်ား၏ ၿခားနားခ်က္မွာ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ ကိုးကြယ္မႈသည့္ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈ႕အတြက္ လူတို႕က အသစ္တီထြင္ထားၿခင္းမဟုတ္ပဲ သက္ရွိ ဗုဒၶကို ရည္စူး၍ ထုလုပ္ထားၿခင္းသာၿဖစ္ေလသည္။

ပထမအဆင့္ၿဖစ္ေသာ လူတို႕၏စိတ္ကူးပံုရိပ္ထဲမွ ကိုးကြယ္မႈ႕ႏွင့္ ဒုတိယအဆင့္ၿဖစ္ေသာ ဆင္းထု ေတာ္ကိုကိုးကြယ္ၿခင္းတို႕သည္ ကြဲၿပားၿခားနားၿပီး သူ႕အဓိပၸာယ္ႏွင့္သူရွိေလသည္။ ေယဘူယ်အားၿဖင့္ ဆိုေသာ္ မည္သည့္ ရုပ္ ၀တၳဳပစၥည္းကမွ ဗုဒၶကို ကိုယ္စားမၿပဳႏိုင္ေပ။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဗုဒၶ၏ ၀ါဒသည္ ရုပ္၀ဒႏွင့္ဆန္႕က်င္လွ်က္ရွိေသာေၾကာင့္ၿဖစ္သည္။ ဗုဒၶ ေဟာၾကားခဲ့ေသာ “ဓမၶ ကိုၿမင္ေသာသူသည္ ငါဘုရားကိုၿမင္၏။ ငါဘုရားကို ၿမင္ေသာသူသည္ ဓမၼကိုၿမင္၏“ ဆိုသည္ကို ကိုးကား၍ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္သည္ ဗုဒၶ ၏ဓမၼၿပန္႕ပြားေရးအတြက္ လိုအပ္သည္ ဟုအခ်ိဳ႕က ဆိုခဲ့ေလသည္။ထုိ႕အၿပင္ တရားရွိေသာ ပုဂိၢဳလ္၊ သီလရွိေသာပုဂၢိဳလ္ သည္သာလွ်င္ ကိုးကြယ္ထိုက္ေသာ ဗုဒၶ၏ ရုပ္ပြားေတာ္ကို ဖန္တီးႏိုင္သည္ (ဖန္တီးသင့္ သည္) ဟု လည္း ဆိုၾကေလသည္။
ဗုဒၵ၏ ရုပ္ပြားေတာ္ၿမတ္သည္ ရုပ္၀ါဒကို အေၿခခံထားၿခင္းမဟုတ္႔ပဲ ထမဆံုး အႀကိမ္စတင္ ေပၚေပါက္စဥ္ကတည္းကပင္ နက္နဲၿပည့္၀ေသာ အဓိပၸာယ္ ရွိခဲ့သည္ဟု ဆိုရေပလိမ့္မည္။ ဗုဒၶ ရုပ္ပြား ေတာ္ ထုလုပ္ပူေဇာ္ၿခင္းဆိုင္ရာ အတတ္ပညာမ်ားသည္ (ပန္းခ်ီ၊ပန္းပု စသည္ၿဖင့္) တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခု ကြဲၿပားၿခားနားၾကေသာ္ လည္း သတ္မွတ္ထားေသာ အဓိပၸယ္ၿပည့္၀ေသာ စံရွိသၿဖင့္ မည္သည့္နည္းၿဖင့္ ေဖာ္ၿပေစကာမူ မူရင္း အဓိပၸယ္မွ ေသြဖယ္သြားရန္ ခဲယဥ္းေလ သည္။ သို႕ေၾကာင့္ ပင္ Lankavatara Sutra သည္ ဗုဒၶႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ သရုပ္ေဖာ္ပံုမ်ားကို ေဖာ္ၿပရာ တြင္ အၿဖဴအမည္းၿဖင့္သာ ေဖာ္ၿပေစခဲ့သည္။ ဗုဒၶ၏ရုပ္ပြားေတာ္သည္ ၿမင္ေသာ သူ သည္ ဗုဒၶကိုၿမင္ၿခင္း ဓမၼကိုၿမင္ၿခင္း စေသာ ဂုဏ္သတၱိ ႏွစ္မ်ိဳးၿဖင့္ ၿပည္စံုရန္လိုအပ္ေပသည္။ ထိုေၾကာင့္ ဗုဒၶ၏ ရုပ္ပြားေတာ္ၿမတ္သည္ အၿခားမည္သည့္ ကိုးကြယ္မႈ႕ဆိုင္ရာ ရုပ္၀တၳဳပစၥည္း မ်ားၿဖင့္မွ ႏႈိင္းယွဥ္ ၍မရေအာင္ အဖက္ဖက္ ကၿပည့္စံုလွ်က္ရွိေတာ့ေလသည္။

အိႏိၵယ ယဥ္ေက်းမႈ႕တြင္ ဗုဒၶ အေငြ႕ အသက္မ်ားပါ၀င္ေနၿခင္း

အာေသာက ဘုရင္ႀကီးလက္ထက္ Mauryan ေခတ္(322 - 180 BC) တြင္ ပထမဆံုး ဗုဒၶဘာသာ ၏ အေငြ႕ အသက္ သည္ ယဥ္ေက်းမႈ႕ အႏုပညာရပ္မ်ားတြင္ ပါ၀င္လာခဲ့ေလသည္။ ဗုဒၶ ယဥ္ေက်း မႈ႕ အႏုပညာတြင္ ေဖာ္ၿပပါအတိုင္း တိရိစာၦန္ရုပ္မ်ားပါ၀င္ေနၿခင္းသည္ ဗုဒၶ အဘိဓမၼာ၏ အဓိက ေသာ့ ခ်က္ တစ္ခုၿဖစ္ေသာ သတၱ၀ါအားလံုးကို ရင္၀ယ္သားကဲ့သို႕ သေဘာထားၿခင္းကို ေဖာ္ၿပ ေလ၏။
Shunga မင္းဆက္မ်ားသည္ ေက်ာက္တံုးေပၚတြင္ ဗုဒၶ၏ ဘ၀ၿဖစ္စဥ္၊ သူ၏ အဘိဓမၼာ ႏွင့္ အၿခား ဗုဒၶႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ အရာမ်ားကို ထုလုပ္ၿခင္းၿဖင့္ ဗုဒၶယဥ္ေက်းမႈ႕ အႏုပညာကို ခိုင္ၿမဲေစ ခဲ့ သည္။ သို႕ေသာ္လည္း ဗုဒၶ၏ရုပ္ပြားေတာ္ ထုလုပ္ပူေဇာ္ၿခင္းကို ကား ေနာက္ႏွစ္ေပါင္း သံုးရာ ေလာက္အထိစတင္ၿခင္းမၿပဳခဲ့ေသး ေခ်။

စိတ္ကူးပံုရိပ္ကို စတင္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ၿခင္း

BC (၁)ရာစုကို ကား ပထမဆံုးေသာ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ ေပၚေပါက္လာခဲ့ေသာ အခ်ိန္ဟု မွတ္တမ္း တင္ၾကေလသည္။ သို႕ေသာ္လည္း Chilla II ေရွးေဟာင္း သုေတသန တူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္း အရ ၄င္းအဆိုသည္ အၿပည့္အ၀မွန္သည္ဟု မဆိုႏိုင္ပဲ ထိုထက္ ေစာႏိုင္သည္ ဟု ယူဆရၿပန္ ေလ သည္။ ထိုမွ တူးေဖာ္ရရွိေသာ ရုပ္ထုတစ္ခုသည္ ဗုဒၶ၏ ဦးေခါင္းေတာ္ ဟုယူဆရၿပီး အၿခားတစ္ခု သည္ကား လူသား၏ ကိုယ္လံုးဟု ယူဆရေလသည္။ Ajanta လိုင္ဂူ၊ Pitalkhora, Kanheri, Bhaja,ႏွင့္ Karla တို႕မွ ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ား အရ အထက္ပါအဆို သည္ မွန္ႏုိင္ဖြယ္ရာရွိေလသည္။ ဘီစီ(၂) စုမွ လိႈင္ဂူမ်ားတြင္ မူဗုဒၶရုပ္ ပြားေတာ္ဟု ယူဆႏုိင္သည့္ အေထာက္ အထားမ်ားကို တိတိက်က်မေတြ႕ရွိခဲ့ရေသာ္လည္း ဘီစီ (၁) စုတြင္ကား ထင္ထင္ရွားရွားေတြ႕ရွိခဲ့ရေလသည္။ ဤသို႕ၿဖင့္ ဗုဒၶ၏ ရုပ္ပြားေတာ္ ထုလုပ္သင့္ သည္ မထုလုပ္သင့္ ဘူးဆိုေသာ အၿငင္းပြားခ်က္ သည္ ေနာက္ဆံုးတြင္ ထုလုပ္ရန္သင့္ေလွ်ာ္သည္ ဟူေသာ အေၿဖၿဖင့္ အဆံုးသတ္သြားပါသည္။
ဆက္ရန္……